Tęczowa fantastyka - Nowa Fantastyka nr 11/2020

listopada 23, 2020

Tęczowa fantastyka - Nowa Fantastyka nr 11/2020

Nowa Fantastyka wydanie LGBT+, numer którego byłam bardzo ciekawa. Czy jestem zadowolona? Opowiadania były super. W numerze jest ich tym razem dość dużo, więc każdy znajdzie coś dla siebie, natomiast publicystyka nie bardzo mnie porwała, choć jest warta uwagi. Koniecznie zwróćcie też uwagę na samą okładkę, świetna jest. Rozpoznajecie wszystkie postacie? 

Publicystyka.

Na wstępie standardowo wita nas Marek Starosta i prawi o chmurach na Marsie. Następnie mamy ciekawy artykuł o Tęczowych złoczyńcach, czyli przedstawianiu w filmie i telewizji osób nieheteronormatywnych w rolach antagonistów. Przytaczanych jest wiele przykładów, postacie z Wonder Woman, Gotham, Skyfall, a nawet Laboratorium Dextera. Dla mnie największą niespodzianką był fragment właśnie o kreskówkach Cartoon Network.

A jak już przy filmie jesteśmy to w sekcji film, jest długi tekst o kultowym już musicalu The Rocky Picture Show z rewelacyjnym Timem Currym. Ktoś zna?

Dalej przyglądamy się twórczości Samuela R. Delany’ego którego określono mistrzem fantastyki queerowej, a o którym ja, przyznaję się, nie słyszałam. Jako czarnoskóry gej, miał osobliwe spojrzenie na świat, co między innymi wpłynęło na jego eksperymentalne formy fantasy.

Afrofuturyzm to określenie czarnego science fiction, które podbija Amerykę. W nurt wpisała się między innymi Czarna pantera z uniwersum Marvela. Wiele rzeczy złożyło się na większy udział Afroamerykanów w przemyśle filmowym i muzycznym, a ten tekst trochę to wyjaśnia.  

Bardzo mi się podobał również tekst z lamusa Kochana, kochana, żyję w tobie o wampirzycy Carmilli. W felietonach Rafał Kosik zastanawia się czy po Nike dla Radka Raka fantastyka wejdzie na salony. Joanna Usowicz pisze o Shi, chińskim szpiegu z bardzo barwnym życiorysem. Lil i Put jak zawsze bawią, a Erpegowe piekiełko przedstawia nowości.

Źródło: Nowa Fantastyka 11/2020

Proza polska.

Teraz czas na prozę. Od razu powiem, że każde z opowiadań posiada jakiś element szeroko rozumianego LGBT+, a jeśli nie jest to główny temat, to zawsze się znajdzie jakiś epizod czy wzmianka.

Jestem bardzo zadowolona z prozy polskiej. Najlepsze opowiadanie to dla mnie Starsi panowie dwaj Michała Gołkowskiego. Jest to opowieść o Ezekielu, który wykonuje wyroki śmierci na polecenie Anioła Śmierci, opowiadanie ma super klimat i rozgrywa się w realiach powieści Komornik. 

Na drugim miejscu uplasował się Witold Jabłoński i jego Tęczowy Jednorożec czyli wszystko już było. To opowiadanie w klimacie średniowiecznym, umiejscowione zaraz po rozbiciu dzielnicowym, a głównym tematem są straszne i niemoralne wg księży rzeczy, które się dzieją na dworze jednego z książąt. Z polskiej prozy jest jeszcze Podróż do wnętrza psa Olgi Niziołek, ale dla mnie za dziwne, za bardzo ekscentryczne z tym motywem wchodzenia do psa, ale niektórym może się podobać.

Proza zagraniczna.

Z prozy zagranicznej najlepsze opowiadanie to utrzymana w klimacie sci-fi Księgarnia na krańcu Ameryki Charlie Jane Anders. Mała księgarnia stoi na granicy Kalifornii i Ameryki, których stosunki są bardzo napięte. Po książki przychodzą ludzie z obu stron granicy, a Molly stara się dobrać dla każdego odpowiedni tytuł. Autentycznie mnie wciągnęło. 

Kolejne warte przeczytania jest Nic tu nie jest z pikseli K.M. Szpary, które w ciekawy sposób porusza temat transpłciowości oraz życia w cyfrowej rzeczywistości. Pozostałe opowiadania to Krótka historia wielorybnictwa z uwagami o starożytnych praktykach Nicasio Andresa Reeda oraz Naszym celem jest nie umrzeć Merca Fenn Wolfmoora.

Ogólnie dobry numer, publicystyka tematycznie mnie nie do końca porwała, ale trochę nowych rzeczy się dowiedziałam. Za to proza super, także polecam się zaopatrzyć i przeczytać.

Czytaj dalej »

San Francisco. Dziki brzeg wolności - Magda Działoszyńska-Kossow

listopada 17, 2020

San Francisco. Dziki brzeg wolności - Magda Działoszyńska-Kossow

San Francisco.

San Francisco to kolejna książka z serii amerykańskiej którą kupiłam i która opowiada o mieście. Już na wstępie wam powiem, że rzeczywiście jest to książka o mieście, a w mniejszej części o ludziach i historiach ludzi którzy to miasto zamieszkują. I ma dwie mapy na wklejce! Mapa miasta oraz kawałek stanu. Mapy w książce zawsze dobrze wróżą.

Zasiedlanie zachodniego wybrzeża. 

Zaczynając od początku, jest w tej opowieści pewna chronologia, która mi naprawdę zaimponowała. Jest to książka bardzo spójna, na początku mówi o samych początkach zasiedlania terenów nad Oceanem Spokojnym. Autorka przedstawia pierwszych osadników, którzy docierali do San Francisco drogą morską oraz pierwszych poszukiwaczy złota przeprawiających się przez góry ze wschodu kontynentu. Mowa tu o pierwszych winnicach, żyznych dolinach Kalifornii i przemyśle winiarskim. Powoli zaczynamy odkrywać które części współczesnego San Francisco zaludniły się w pierwszej kolejności i gdzie jakie mniejszości narodowe się skupiały. 

Dobrze opisane procesy urbanistyczne i problemy społeczne.

Miasto od zawsze determinuje gniew ziemi i siły przyrody. Liczne trzęsienia ziemi zmieniały obraz San Francisco oraz samą architekturę jaką można w nim podziwiać. Bardzo zaimponowało mi to, że autorka naprawdę opisuje poszczególne domy, ich architekturę oraz cały układ urbanistyczny. Naświetla też procesy które zachodzą we współczesnym San Francisco oraz w jego wcześniejszych dziejach, jak choćby suburbanizacja czy późniejsza kontrurbanizacja. 

San Francisco zawsze było miastem bardzo tolerancyjnym, więc w jego historii zaznaczone są epizody czarnych (poprawnie jest Afroamerykanów, ale w książce w latach 80' byli oni po prostu czarni), hipisów oraz społeczności LGBT+. Poruszane są różne problemy społeczne jak te dotyczące bezdomnych, którzy kontrastują ze sławną na cały świat Doliną Krzemową i postępem technologicznym. Właśnie problem bezdomności i narkomanii oraz chorób psychicznych jest tu dość mocno zaakcentowany, a miasto od lat ma problemy z tymi zjawiskami.

Wisienka na torcie - Burning Man.

Na sam koniec, co dla mnie osobiście było wisienką na torcie, było przytoczenie Festiwalu Burning Man, który co roku zrzesza tysiące fanów na pustyni Black Rock w Nevadzie. Jeśli nie kojarzycie tego festiwalu to koniecznie sobie wygooglujcie jakieś zdjęcia, bo są absolutnie niesamowite. Kiedyś tam pojadę.

Podsumowując, jest to świetna książka która oddaje ducha San Francisco i jedyne czego mi brakowało, to wątku więzienia Alcatraz i samego mostu Golden Gate. Ale z drugiej strony, dowiedziałam się bardzo dużo rzeczy o samym mieście, o dzielnicach, o ich powstawaniu, o założenia urbanistycznych oraz wizjach ludzi, którzy w nim mieszkają. Bo oczywiście autorka spotykała się z różnymi ludźmi i słuchała ich historii, które są takimi składowymi elementami całego San Francisco. Bo miasto, to też ludzie i ich problemy, różnice ekonomiczne i amerykański sen. Bardzo mi się ta książka podobała i szczerze polecam.

Szczegóły:

Tytuł: San Francisco. Dziki brzeg wolności 

Autor: Magda Działoszyńska-Kossow

Cykl: Seria Amerykańska

Wydawnictwo: Czarne

Liczba stron: 296

Czytaj dalej »

Bieguni - Olga Tokarczuk

listopada 13, 2020

Bieguni - Olga Tokarczuk

Drugie podejście do twórczości autorki.

Czytałam Tokarczuk zanim to było modne. Chyba tak to się teraz mówi, żeby komuś zaimponować w towarzystwie, prawda? Parę lat temu rzeczywiście przeczytałam książkę Olgi Tokarczuk Prowadź swój pług przez kości umarłych i bardzo mi się spodobała. Postanowiłam dać kolejnej książce szansę, więc zakupiłam audiobooka Biegunów. Mam z tą książką pewien problem, bo jednocześnie jestem pod wrażeniem, ale równocześnie jej słuchanie nie sprawiło mi jakiejś wielkiej przyjemności. 

Wysmakowana literatura.

Talentu literackiego absolutnie nie mogę Oldze Tokarczuk odmówić. Wszystkie opisy są mega plastyczne, bardzo metaforyczne i jest to też literatura, którą przyswaja się trudno. Treść naszpikowana jest wieloma głębszymi znaczeniami i mimo, że nie do wszystkich fragmentów książki podeszłam z entuzjazmem, to czułam wielką satysfakcję z tego, że słucham dalej i zagłębiam się w te historie różnie pojmowanych podróżników i nomadów.

Wiecie co jest najlepsze? Ja w jednej trzeciej książki stwierdziłam, że absolutnie nie mam pojęcia o co w tym wszystkim chodzi. Początkowo forma książki wydawała mi się nieco dziwna. Składa się z wielu różnych mini opowiadań i one były tematycznie tak bardzo oddalone od siebie, że musiało trochę minąć zanim zaczęłam rozumieć całość. To było jak układanie puzzli, które w kawałkach nic nie znaczą, ale wyłania się z tego jakiś spójny obraz. Były opowieści o sułtanie, o chorwackiej wyspie, o współczesnej o kobiecie we Wrocławiu i tej uwięzionej na lotnisku.

Dziwna i fascynująca estetyka.

Różnorodność i estetyka mnie powaliły. To było jak patrzenie na świat przez krzywe zwierciadło, czy kamerę obscura. Raz dostajemy opowieść marynarza, a zaraz potem opis narządów ludzkich zatopionych w formalinie i wypchanego czarnego lokaja w wersalskim gabinecie osobliwości. Otwierałam szeroko oczy ze zdumienia, bo te skakania z tematu na temat tak cholernie mi się nie kleiły, ale zaraz potem, po zastanowieniu dostrzegałam w tym jakiś turpizm, jakąś satysfakcję z czytania o takich rzeczach i dziwną powykręcana całość.

Jest to książka jedyna w swoim rodzaju. Już prawie miesiąc minął odkąd ją skończyłam, a dalej nie wiem co o niej sądzić i czy jestem bardziej na tak, czy na nie. Jedno jest pewne, jeśli szukacie wysmakowanej, wypieszczonej literatury, która Was zadziwi i wywoła sprzeczne emocje, to Olga Tokarczuk i jej Bieguni, to bardzo dobry wybór.  

Szczegóły:

Tytuł: Bieguni

Autor: Olga Tokarczuk

Wydawnictwo: Literackie

Liczba stron: 451

Czytaj dalej »

Szczygieł - Donna Tartt

listopada 08, 2020

Szczygieł - Donna Tartt

 

Powieść zakrapiana sztuką.

Szczygieł jest to książka niezwykła. Zaczynając ją czytać zastanawiałam się co w niej takiego jest i dlaczego dostała tyle nagród i wiecie co jest najwspanialsze? Że jest to historia życia Theo, które naznaczone było wielkim cierpieniem, wzlotami i równie bolesnymi upadkami i jest ona w swojej zwykłości naprawdę niezwykła.

Młody 13-letni Theo przeżył atak terrorystyczny w muzeum w Nowym Jorku w którym zginęła jego mama. Niespodziewanie wyniósł z niego pierścień pewnego starszego pana oraz tajemniczy obraz pod tytułem Szczygieł. Tak zaczyna się historia tego chłopca pokrzywdzonego przez los, który trafia do ekskluzywnych rodzin zastępczych, a następnie stacza się na dno narkotykowego świata Las Vegas i wędruje ciemnymi uliczkami Amsterdamu. W doskonały sposób widzimy to, jak otoczenie i towarzysze wpływają na życie Theo. Wkracza również do świata handlowców antykami oraz w niebezpieczny sposób został wplątany w pewną międzynarodową aferę. 

Wielowarstwowa opowieść.

Szczygła można czytać na wielu płaszczyznach. Ta epickość, nawarstwienie problemów i przemyśleń głównego bohatera może przytłaczać. I mnie absolutnie porwał początek w eleganckim domu przy Park Avenue oraz powolne odkrywanie tajemniczego warsztatu na tyłach antykwariatu. Późniejsze przygody w Las Vegas trochę mnie przytłoczyły swoją gwałtownością, kiedy zachwyt sztuką i sam obraz został zasłonięty oparami alkoholu i narkotyków. Jednak tam poznałam Borisa, pół Rosjanina, pół Polaka i trochę Ukraińca, którego postać była jakby złożona ze stereotypów na temat mieszkańców Europy wschodniej. Taki złośliwy duch, namawiający do złego, ale również jedyny przyjaciel, kiedy oboje byli na dnie. I ten w pewnym stopniu toksyczny związek dwójki chłopaków zdefiniował dalsze życie Theo. 

 Szczygieł autorstwa Carela Fabritiusa, Źródło: wikipedia.org

Niezwykłe losy obrazu.

Obraz Szczygieł autorstwa Carela Fabritiusa jest dla Theo skarbem, obsesją i problemem. Definiuje on zachowanie Theo, jest przyczyną problemów oraz uwielbienia. Ulubiony obraz jego matki oraz jak się okazuje obiekt pożądania licznych kolekcjonerów z czarnego rynku. Jednak miałam nadzieję na jego większy udział w fabule. Był on spychany na dalszy plan tak bardzo, że w połowie książki zastanawiałam się co z obrazem, gdzie on jest i po co.  

Współczesna wariacja na temat dziewiętnastowiecznej prozy.

Ta książka ma niesamowity klimat. Z jednej strony jest to opowieść o stracie i odnajdywaniu samego siebie i wybaczeniu sobie swoich błędów. Jest to również książka, która mi na myśl przywodziła taką dziewiętnastowieczna prozę, opowieść dekadencką we współczesnej otoczce. Przemyślaną pod każdym względem, epicką i złożoną. Temu trudno się nie dziwić, skoro autorka pisała ją podobno około 10 lat. I pod względem językowym jest świetna. Nieco brakowało mi tej sztuki, tego częstszego nawiązywania do obrazu i muzeów. Czasem za bardzo plątałam się w rozmyślaniach bohatera. Jednak jest to książka naprawdę bardzo dobra i przemyślana, którą można się delektować i z przyjemnością odkrywać koleje niezwykłego życia chłopca, który pokochał pewien obraz.

Szczegóły:

Tytuł: Szczygieł

Tytuł oryginału: Goldfinch

Autor: Donna Tartt

Wydawnictwo: Znak Literanova

Liczba stron: 848

Czytaj dalej »

Wyspa - Sigríður Hagalín Björnsdóttir

listopada 02, 2020

Wyspa - Sigríður Hagalín Björnsdóttir

Przesłuchałam w audiobooku Wyspę, książkę, którą jakiś czas temu polecało wiele osób i która podobno wstrząsnęła Islandią. Po skończeniu stwierdzam, że mam z nią pewien problem. Niektóre elementy bardzo mi się podobały, a inne zupełnie nie.

Apokalipsa bez ataku jądrowego.

Zacznę od tego co było interesujące. Islandia straciła kontakt ze światem. Nie działają łączą telefoniczne i internetowe z kontynentem. Nie lądują samoloty z zewnątrz. Islandia prawdopodobnie jest jedyną ostoją ludzkości na świecie. Mamy tu przykład apokalipsy i kryzysu, który się dzieje na naszych oczach. Przedstawione są procesy jakie zachodzą w społeczeństwie, pierwsze niepokoje i zamieszki oraz problemy polityczne. Wbrew pozorom początek końca jest dość łagodny. To było dla mnie zaskakujące, nowe i interesujące.

Grupy społeczne z różnymi problemami.

W tym całym zamieszaniu poznajemy bohaterów, którzy pochodzą z różnych grup społecznych. Niestety do żadnego z bohaterów nie poczułam przywiązania. Żaden mnie nie poruszył i nie chcę to się źle wyrazić, ale ich losy były dla mnie trochę obojętne. Jest skrzypaczka, która ocalała po wybuchu w operze, jest dziewczynka która wstąpiła do bandy dzieciaków okupujących centrum handlowe, są również politycy podejmujący decyzje. Przedstawienie osób z różnych grup społecznych było bardzo ciekawe, bo pokazywało jakie kto ma potrzeby i z jak różnymi problemami się mierzy. Ale w tych historiach zabrakło mi czegoś nieokreślonego, jakiegoś dynamizmu i charakteru. Najbardziej zaciekawił świetny wątek dotyczy wykluczenia społecznego ludzi którzy, rdzennymi Islandczykami nie są, a utknęli na wyspie, szkoda, że nie jest bardziej rozbudowany.

Niepokój i pierwsze zamieszki.

W książce panuje atmosfera lekkiego niepokoju i dezorientacji. Ja sama byłam trochę zdezorientowana i nie wiedziałam w ogóle co się dzieje i dlaczego jest tak, a nie inaczej. Dopiero później wyłania nam się cały obraz i cała sytuacja polityczna i gospodarcza.

Jest to naprawdę ciekawy obraz apokalipsy, która się dzieje na naszych oczach i jestem w stanie zrozumieć dlaczego tyle ludzi tę książkę poleca i zachwala. Mnie niestety nie poruszyła tak jak miałam na to nadzieję. Oczywiście zaciekawiły mnie te wszystkie procesy które zachodziły. Dynamizmu dodały akty przemocy i terroryzmu, bo zdarzały się. 

Książka wyróżnia się wśród innych dystopii podejściem do tematu. Ja daję jej takie 3/5 i czy polecam? Jeśli interesuje was temat post-apo, to na pewno znajdziecie w niej zupełnie inne spojrzenie na koniec świata. Jednak nie jest to opowieść dla osób poszukujących miłej rozrywki. Ta książka skłania do myślenia i do refleksji nad tym, że jeśli taki koniec świata nastąpi, to jednak jesteśmy w czarnej D.  

Szczegóły:

Tytuł: Wyspa

Tytuł oryginału: Eyland

Autor: Sigríður Hagalín Björnsdóttir

Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie

Liczba stron: 288

Czytaj dalej »