Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli - Radek Rak

grudnia 20, 2020

Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli - Radek Rak

Fantastyka w Galicji.

Przeczytałam Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli, tegorocznego laureata Nike i powiem wam, że ta książka to jest coś wspaniałego. Nie mam pojęcia jak Radek Rak to zrobił, ale to wyglądało jakby on się przeniósł po prostu do czasów Galicji, jakby rozmawiał z ludźmi i jakby znał wszystkie zwyczaje.

Nazwijmy rzecz po imieniu ta książka to kawał dobrej fantastyki. I ta fantastyka jest absolutnie niezwykła, bo jest inspirowana Galicją i czasami rabacji. Panowie żyją na dworach, a chamy gnieżdżą się w chatach i pracują na ich rzecz, klepią biedę i cierpią głód w lata nieurodzaju.

Cham co chciał być Panem.

W tych ciężkich dla polskiego chłopstwa czasach poznajemy Kóbę Szelę, który zawsze chciał być panem. Pewnego razu, wiedziony przez niezwykłe moce i zapomniane słowiańskie legendy, trafia do miejsca w lesie zamieszkiwanego przez węże. Uratował jednego z nich i może wybrać jedno życzenie. Od tego czasu rozpoczyna się legenda o Jakóbie Szeli. Niektórzy chłopi mówią że jest on rozbójnikiem w lasach. Podobno mieszkał u wiedźmy i uczył się zmieniać postacie, a poszukiwaniu wężowego serca schodził nawet do świata podziemi prowadzony przez czarty.

Autor bardzo swobodnie porusza się po słowiańskiej mitologii i demonologii. Również bardzo żywo opisuje Beskidy, bo właśnie w Beskidach ma miejsce większość akcji. Powołał on do życia różne stwory zamieszkujące świat podziemi oraz głębokie lasy. Wszechobecna jest magia. Taki właśnie jest klimat tej książki, oniryczny, tajemniczy i mroźny. To było jak zagłębianie się w kolejne warstwy legend i beskidzkich baśni. 

Wielobarwna i wieloznaczeniowa opowieść.

Cała książka jest napisana absolutnie genialnym językiem stylizowanym na gwarę. Jest to fantastyka, ale z poszanowaniem kultury i zwyczajów ówczesnych czasów. Dzieli się na bardzo krótkie, parostronicowa rozdziały i to sprawiło, że bardzo szybko mi się ją czytało. Autor nawiązuje również do innych tekstów kultury i mruga oczkiem do czytelnika. Tak więc Panie Rak, czapki z głów za Tolkiena. Kto czytał, to na pewno wie o czym mówię. Pokazuje nam ciemne strony ludzkiej natury, erotyczne uniesienia, smutne momenty, ale też zabawne sytuacje z życia wzięte. 

Ta książka ma zarówno swoich zwolenników jak i przeciwników, bo przyznaję, że nie każdemu może się podobać taki stylizowany tekst. Ja tę książkę ugryzłam na raz. Jestem pod ogromnym wrażeniem i na pewno przeczytam też inne książki autora, bo ma olbrzymi talent do operowania słowem pisanym.  

Szczegóły:

Tytuł: Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli

Autor: Radek Rak

Wydawnictwo: Powergraph

Liczba stron: 464

Czytaj dalej »

Japoński amant i wiedźmy z lasu - Nowa Fantastyka nr 12/2020

grudnia 16, 2020

Japoński amant i wiedźmy z lasu - Nowa Fantastyka nr 12/2020

Publicystyka.

W zastrzyku przyszłości czytamy o pomyśle budowy prawdziwego kosmodromu w Zatoce Tokijskiej. Dla mnie bomba!

Najciekawszy dla mnie tekst publicystyczny to wywiad z Rochem Urbaniakiem. Rozmowa dotyczyła oczywiście malarstwa i pomysłów na połączenie literatury i sztuki. Całość okraszona zdjęciami jego pięknych obrazów. Ciekawa postać i ciekawy wywiad.

Dalej przenosimy się do Japonii, gdzie w tekście Amant z cesarskiego dworu poznajemy opowieść o najsłynniejszym japońskim amancie, księciu Genjim autorstwa Murasaki Shikibu. Mnie takie rzeczy interesują, w sensie azjatyckie klimaty i dalekowschodnia kultura, więc jak najbardziej polecam ten tekst, bardzo interesujący.

Artykuł Re(tro) animacja o starych serialach animowanych przywołał trochę wspomnień. Większość  seriali pochodziła z lat 80 i 90 XX w., części nie kojarzyłam, ale inne wypłynęły z mroku zapomnienia i zaczęłam je mile wspominać, jak np. Piraci mrocznych wód, He-Man. 

Oczywiście jak zawsze polecam felietony i recenzje, a Lil i Put nieźle mnie w tym numerze zaskoczyli.

Proza polska. 

Z prozy polskiej najlepiej czytało mi się opowiadanie Ziemia potworów Pauli Wanarskiej. Jak mnie ta historia wciągnęła! Dlaczego nie ma więcej? Jest to opowieść o Sabeli, dziewczynce, która z rodzicami żyje w wiosce na skraju lasu, lasu pełnego plugastwa i potworów. Przez rude włosy i zielone oczy patrzą na nią jak na jedną ze strasznych wiedźm, które żyją w lesie. Wkrótce dziewczynka będzie zmuszona wejść do lasu i stawić czoła potworom i lękom. Jest to opowieść klasyczna, bardzo klimatyczna z bardzo zaskakującym zakończeniem. Dla mnie świetna. 

Z polskich opowiadań dostajemy też Konserwację Marcina Podlewskiego w klimacie sci-fi, które nie do końca mi przypadło do gustu, ale w ciekawy sposób przedstawia motyw zagięcia czasu. Jest również My Dominiki Węcławek czyli zestaw czterech szortów, super krótkich opowiadań sci-fi.

Proza zagraniczna.

Z prozy zagranicznej najlepszy tekst to Prawdopodobnie Wybranka Kelly Barnhill. Jedenastoletnią Corrinę poznajemy w jej własnej kuchni w otoczeniu kapłanów, którzy przybyli przez portal znajdujący się w szafce pod zlewem aby ją odprowadzić. Corrina jest w innym świecie Księżniczką, tylko musi chwilę zaczekać aż powróci z powrotem do magicznej krainy do której trafiła przez przypadek rok temu. Mijają tygodnie i lata i nikt po nią nie wraca. Życie toczy się dalej, a Corrina zaczyna śnić o Krainie Nibiru. Ale mnie wciągnęła ta opowieść. Świetna koncepcja na opowiadanie, bo często spotykamy opowieści o losach po wpadnięciu do innego świata, ale nie o życiu po jego opuszczeniu. Ja bardzo polecam. 

Pustelnik z Houston Samuel R. Delany to kolejne ciekawe opowiadanie, odważne, z motywem homo, ale w pewnym sensie jakoś za wulgarne dla mnie było. Chociaż wykreowany świat był szalenie ciekawy. Niby trochę post apo, zapomniana religia fejsbuk i kolejny handbuk i płaskoziemcy dochodzący do głosu. Na koniec jest jeszcze Twój spadek, co będzie mieć smak soli Karoliny Furyk, również bardzo dobre i skłaniające do rozmyślań.

Tym razem to proza wypadła lepiej od publicystyki. Ciekawe jak to będzie w zbliżającym się roku.

Czytaj dalej »

To ja Szpilka. Klub - Marcin Ciszewski

grudnia 12, 2020

To ja Szpilka. Klub - Marcin Ciszewski

Bohaterka z pazurem.

Przeczytałam To ja Szpilka. Klub i jestem na tak. Teraz zastanawiam się, dlaczego nigdy wcześniej nie sięgnęłam po książkę Marcina Ciszewskiego. Jestem mega zadowolona z lektury, dawno nie czytałam książki, którą pochłonęłam na raz.

Do samej Szpilki podchodziłam początkowo trochę jak do jeża. Nie mogłam jej wyczaić, ale już wkrótce między nami zaiskrzyło. Szpilka jest policjantką, jest niewysoka, raczej drobna ale ma temperament i potrafi swoje wywalczyć. Do wstąpienia do policji skłoniły ją różne życiowe perypetie, które dotyczą jej oraz jej rodziny w tym najbardziej siostry. Ma też wrodzony talent do pakowanie się w kłopoty. Nie jest też postacią czarno-białą. Oczywiście stara się postępować dobrze i wymierzać sprawiedliwość, ale zdarzają jej się odstępstwa od regulaminu i przymykanie oka na różne przepisy, co może jej zaszkodzić.

Doskonały kryminał.

Teraz prowadzi sprawę zabójstwa znanego pisarza. Ciało znaleziono w parku i posiadało liczne ślady po pogryzieniu przez psy. Wkrótce trafia do ekskluzywnego klubu dżentelmenów, do którego należał jeden z podejrzanych o zabójstwo. Nagle podejrzanych jest kilku. Czyżby to morderstwo łączyło się ze sprawą porwania młodych dziewczyn, których ciała co jakiś czas znajdowała policja?

Olbrzymim plusem tej książki jest to, że nie jest ona przepakowana różnymi wątkami. Fabuła nie przytłacza i wszystko wydaje się bardzo prawdziwe. Jest to naprawdę pomysłowo skonstruowany kryminał i nie odczułam, że są tu jakieś udziwnienia, przez które unosiłabym brwi. Dodatkowo mogę powiedzieć, że książkę się czyta jednym tchem. Uwielbiam Szpilkę, uwielbiam jej skomplikowaną rodzinę i jestem mega ciekawa jej dalszych losów. 

Za możliwość przeczytania książki dziękuję wydawnictwu:

Szczególy:

Tytuł: To ja Szpilka. Klub

Autor: Marcin Ciszewski

Wydawnictwo: Warbook

Liczba stron: 368

Czytaj dalej »

Wojna jest zawsze przegrana - Honorata Zapaśnik

grudnia 01, 2020

Wojna jest zawsze przegrana - Honorata Zapaśnik

 

Polscy reporterzy wojenni opowiadają o tym, czego do tej pory nie ujawnili? Jak to z tym jest?

Lubię czytać historie opowiadane przez wojskowych i reporterów wojennych. Kilka lat temu bardzo zainteresowała mnie książka Anny Wojtachy i przyznam się tu przed wami, że głównie z uwagi na jej nazwisko wśród rozmówców zdecydowałam się na kupienie tego reportażu. Już na wstępie powiem, że książka jest bardzo dobra, ale czy polscy reporterzy wojenni opowiadają o tym czego do tej pory i nie ujawnili? Według mnie nie. Nic nadzwyczajnego i tajnego tu nie ma, ale mimo to bardzo mi się podobały te wywiady. Są poruszające i szalenie ciekawe.

Zacznę od tego, że rozmowy są przeprowadzane z bardzo zróżnicowaną grupą reporterów. Wszyscy byli na różnych frontach i niby większość z nich relacjonowała z tych samych miejsc, ale znajdowali się w nich w różnym czasie. Część dziennikarzy czy operatorów, są to operatorzy starej daty ze złotego okresu reporterów wojennych, a inni są całkiem nowi i zaczęli swoją pracę przy relacjonowaniu Euromajdanu i wojny w Donbasie, która przecież rozpoczęła się niedawno.

Różne zakątki świata, różne konflikty.

Wydaje mi się że takim standardem, jeśli chodzi o reportera wojennego, są reportaże z Afganistanu, Iraku i Strefy Gazy. Z tym wszyscy odbiorcy ich relacji są raczej oswojeni i każdy ma jakieś tam pojęcie co tam się działo. W literaturze i filmie również często nawiązuje się właśnie do tych wojen. Jednak dla mnie mega ciekawe były opowieści osób, które były na przykład w Jugosławii, Bośni, Chorwacji, Serbii. Ogromne wrażenie zrobiła na mnie rozmowa z Jackiem Czarneckim, który nadawał między innymi z Zairu, czyli dzisiejszej Demokratycznej Republiki Konga, i mówił o ludobójstwie. Również bardzo mi się podoba wywiad z Janem Naukowiczem, który jest operatorem telewizyjnym i współpracował między innymi z Waldemarem Milewiczem, który zginął w Iraku.

Starzy wyjadacze i młodzi poszukiwacze prawdy.

Jak bym mogła te książkę podsumować? Każdy w pewnym sensie mówi to samo, opowiada o własnych przeżyciach, własnych emocjach i wiadomo, że każdy miał inne przygody w innych niebezpiecznych sytuacjach. Większość osób obracała się w tych samych kręgach kulturowych np. w Afganistanie, na Kaukazie czy Ukrainie, więc fajnie było porównać to, jak poszczególne osoby sobie radziły i jak zmieniły podejście do wojny. Naprawdę podobały mi się te rozmowy, były w nich trudne emocje, trauma i łapiące za serca opowieści o ludności cywilnej, bohaterach ich reportaży. Widzimy też, niestety jak bardzo Polska była daleko za resztą Europy, jeśli chodzi o finansowanie dziennikarzy.

Jak bardzo taką tematyka lubię i mnie współczesna wojskowość i współczesne problemy geopolityczne ciekawią, więc dla mnie ich relacje były naprawdę świetne. Jeśli ktoś nie wie co robią reporterzy wojenni i z czym się w pracy zmagają, to również bardzo tę książkę polecam. Pomimo tego, że nie dowiedziałam się wielu nowych rzeczy i o wszystkim miałam jakieś pojęcie z tyłu głowy, to książka bardzo mi się podobała i naprawdę polecam.

Szczegóły:

Tytuł: Wojna jest zawsze przegrana

Autor: Honorata Zapaśnik

Wydawnictwo: Otwarte

Liczba stron: 329

Czytaj dalej »